هوش مصنوعی (AI) چیست؟ چه کاربردهایی دارد؟

هوش مصنوعی و انواع آن

هوش مصنوعی چیست و چه کاربردهایی دارد؟ اگر بخواهیم به زبان ساده هوش مصنوعی را تعریف کنیم این گونه می‌توان گفت که؛ هوش مصنوعی می‌تواند با شبیه سازی هوش انسانی، وظایف یک انسان را انجام دهد. در واقع هوش مصنوعی برای کامپیوترها و ماشین‌ها، هوش انسان را شبیه سازی کرده است و به آنها قابلیت حل مسئله را اضافه کرده است.

در هوش مصنوعی از علوم یادگیری ماشین و یادگیری عمیق استفاده می‌شود. این علوم به هوش مصنوعی کمک می‌کند تا هم بتواند مثل مغز انسان تصمیم گیری کند و هم اینکه به مرور زمان، چیزهای جدید یاد بگیرد.

اگرچه هوش مصنوعی تا به حال مسیر طولانی و پیچیده‌ای طی کرده است. اما با ورود چت جی بی تی هوش مصنوعی وارد دنیای جدیدی شد و از آن زمان شناخته‌تر شد.

 

هوش مصنوعی ضعیف Weak AI

هوش مصنوعی ضعیف یا باریک دسته‌ای از سرویس‌های هوش مصنوعی است که برای وظایف مشخصی آموزش دیده است. اگرچه اسم این هوش مصنوعی ضعیف است ولی تعبیر مناسبی برای آن نیست و هوش مصنوعی باریک Narrow توصیف مناسب‌تری است. از هوش مصنوعی‌های باریک می‌توان به سیری اپل و خودروهای هوشمند خودران مثل خودروهای شرکت تسلا، الکسا و آمازون اشاره کرد.

هوش مصنوعی قوی Strong AI

هوش مصنوعی قوی ترکیبی از هوش مصنوعی عمومی(AGI) و ابر هوش مصنوعی (ASI) است. توانایی هوش مصنوعی عمومی مانند یک انسان معمولی است و توانایی ابر هوش مصنوعی بالاتر از یک انسان عادی است. هوش مصنوعی قوی، دارای خودآگاهی قوی است که باعث می شود توانایی حل مشکلات، یادگیری و برنامه ریزی برای آینده را داشته باشد.

 

کاربردهای هوش مصنوعی در زمینه های مختلف

هوش مصنوعی کاربردهای زیادی دارد که بسیاری افراد همین الان در حال استفاده از آن هستند. در این بخش قصد داریم به مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی اشاره کنیم.

 

1- تولید محتوای متنی با هوش مصنوعی

شاید بتوان گفت اولین کاربردی که از هوش مصنوعی در ذهن ما جا افتاده است، تولید محتوای متنی است. با ورود هوش مصنوعی انقلاب عظیمی در حوزه تولید محتوا به وجود آمد، در واقع با استفاده از ابزارهای تولید محتوای هوش مصنوعی مثل چت جی بی تی و گوگل جمنای می‌توانیم یک محتوای متنی تهیه کنیم. تنها کافیست به این سرویس‌ها دستور و پرامپت  مناسب دهیم تا در مورد موضوع مورد نظر برایمان یک متن آماده کند و چند ثانیه بعد آن را تحویل بگیریم.

 

2- هوش مصنوعی در کسب و کار

در پاسخ دیگر به سوال هوش مصنوعی چه کاربردی دارد، می توان به کاربرد آن در کسب و کار اشاره کرد .از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، در نرم‌افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری crm و تحلیل رفتار مشتری برای بهبود خدمات به مشتریان در کسب و کار استفاده می‌شود.

در کل برای هر کسب و کار تکراری که توسط انسان‌ها انجام می‌شود، می‌توان از هوش مصنوعی استفاده کرد. برای مثال سایت‌های مختلف می‌توانند از ربات‌های هوش مصنوعی برای پاسخ دهی خودکار و  ارتباط با مشتریان استفاده کند.

 

3- هوش مصنوعی در سلامت

در ادامه پاسخ به سوال هوش مصنوعی چیست و چه کاربردی دارد می توان گفت از هوش مصنوعی در حوزه سلامت برای تسریع در روند تشخیص بیماری و درمان استفاده می‌شود. یکی از جدیدترین فناوری‌های هوش مصنوعی در حوزه پزشکی، سیستم IBM Watson است. در این سیستم تمامی اطلاعات مربوط به بیمار از منابع استخراج می‌شود و فرضیه‌های مختلفی توسط هوش مصنوعی در اختیار پزشکان قرار میگیرد.

 

4- هوش مصنوعی در طراحی وب سایت

یکی از کاربردهای دیگر هوش مصنوعی در حوزه طراحی سایت است. با استفاده از سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توان در کمترین زمان ممکن یک وب سایت طراحی کرد. اما مشکلی که وجود دارد این است که در زمان نوشتن این مقاله برخی از این سیستم‌ها با زبان فارسی و قوانین آن سازگار نیستند و کاربران ایرانی در استفاده از این سیستم‌ها با مشکل مواجه می‌شوند. در حال حاضر برای طراحی سایت های فروشگاهی می‌توان از سیستم‌های فروشگاه ساز مثل فروشگاه ساز وب پویا استفاده نمود و در کمترین زمان ممکن سایتی را راه‌اندازی کرد.

در حوزه سئو وب سایت ها نیز هوش مصنوعی می تواند برای وب مستران و سئوکاران بسیار سودمند باشد. با استفاده از چت جی پی تی در سئو می توانید مشکلات فعلی سئو سایت خود را حل کنید، ایده های محتوایی پیدا کنید، به کلمات کلیدی هدفتان را بیابید، سوالات متداول ایجاد کنید و …

 

5- هوش مصنوعی در حوزه آموزش

از کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه آموزش می‌توان به سیستم نمره دهی اتوماتیک و ارزیابی دانش آموزان اشاره کرد. با وجود هوش مصنوعی معلمان وقت بیشتری برای آموزش و کار کردن با دانش آموزان دارند و می‌توانند کار نمره دهی و ارزیابی را به هوش مصنوعی بسپارند. چت جی بی تی و گوگل بارد (جمنای) دو تا از پرکاربردترین ابزار هایی هستند، که در حوزه آموزش می‌توانند به معلمان و حتی دانش آموزان کمک کنند.

 

6- ساخت تصویر و ویدیو با هوش مصنوعی

یکی از محبوب‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی ساخت تصویر و ویدئو است. تاویر و ویدیوهای حیرت انگیز زیادی را در اینترنت و فضای مجازی دیده‌ایم، که با استفاده از هوش مصنوعی ساخته شده‌اند. با استفاده از سرویس‌های تصویرساز هوش مصنوعی و دادن دستور به آنها، می‌توانیم تصاویر جالبی را به دست آوریم.

برای ساخت ویدیو هم می‌توانیم از سرویس‌های هوش مصنوعی به 3 روش استفاده کنیم؛ 

در روش اول ویدیویی را که می‌خواهیم به صورت یک دستور متنی برای هوش مصنوعی شرح دهیم.

 در روش دوم یک عکس را به عنوان پرامپت یا همان دستور به هوش مصنوعی بدهیم و از او بخواهیم که آن را تبدیل به ویدیو کند.

در روش آخر هم می‌توانیم دستور را به شکل یک ویدیو برای هوش مصنوعی بفرستیم و از او بخواهیم آن ویدیو را تغییر دهد. در مطلب معرفی هوش مصنوعی ساخت تصویر می توانید با بهترین آنها آشنا شوید.

 

سرویس های هوش مصنوعی

تا اینجای مطلب با هوش مصنوعی و کاربردهای آن آشنا شدیم. در اینجا قصد داریم به معروف‌ترین سرویس‌های هوش مصنوعی اشاره کنیم.

 

چت جی بی تی  ChatGPT

معروف‌ترین سرویس هوش مصنوعی که تقریباً همه مردم هوش مصنوعی را با آن می‌شناسند، چت جی بی تی ChatGPT است. این سرویس توسط شرکت OpenAl در سال ۲۰۲۲ رونمایی شد. با استفاده از این سرویس، برای اولین بار انسان‌ها توانستند با یک ربات همانگونه که با انسان‌ها معاشرت می‌کنند، صحبت کنند و هرگونه اطلاعاتی را که می‌خواهند از آن دریافت کند. از چت جی بی تی در زمینه‌هایی مثل نوشتن تولید محتوای متنی و مقالات، حل مسائل ریاضی، نوشتن کدهای برنامه نویسی و دریافت اطلاعات عمومی می‌توان استفاده کرد. برای اطلاعات بیشتر در مورد چت جی بی تی مقاله Chat GPT چیست؟ را بخوانید.

 

 

جمنای Gemini

پس از معرفی چت جی بی تی، بسیاری از افراد فکر کردن که کار گوگل دیگر تمام شده است و مردم اگر بخواهند چیزی را جستجو کنند، سراغ گوگل نمی‌روند. در همین حین بود که گوگل از هوش مصنوعی خود به نام بارد رونمایی کرد. این سرویس دقیقاً مثل همان چت جی بی تی بود که از مدل زبانی LaMda  استفاده می‌کرد. اما مزیتی که این سرویس نسبت چت جی بی تی داشت این بود که از اطلاعات  به روز استفاده می‌کرد. پس از آن در سال ۲۰۲۳ گوگل، از نسخه جدید بارد به نام جمنای رونمایی کرد که امکانات خیلی به روزتری نسبت به بارد داشت.

 

سطوح مختلف هوش مصنوعی

ما می توانیم سیستم هوش مصنوعی را از لحاظ میزان درک دنیای بیرون و پاسخدهی به آن به سه دسته محدود، عمومی و سوپر دسته بندی کنیم.

 

• هوش مصنوعی محدود

پیش از هرگونه هوش مصنوعی، هوش مصنوعی محدود بوجود آمده است. منظور از هوش مصنوعی محدود یا artificial narrow intelligence، سیستم هوشمندی است که یک وظیفه را بهتر از انسان انجام می دهد. برای مثال هوش مصنوعی تشخیص چهره، تبدیل گفتار به نوشتار و ... نمونه ای هوش مصنوعی محدود است.

 

• هوش مصنوعی عمومی

این مدل هوش مصنوعی می تواند محیط اطراف خود رابه اندازه یک انسان درک کند و یک وظایف انسان ها را انجام دهد. هوش مصنوعی عمومی یا Artificial General Intelligence را می توان اینگونه تعریف کرد که می تواند هم سطح انسان ها فعالیت داشته باشد و حافظه و عملکرد او بهتر از انسان شود. از جمله هوش مصنوعی های عمومی می توان به دستیار پزشک، تشخیص بیماری و ... اشاره کرد.

 

• سوپر هوش مصنوعی

سوپر هوش مصنوعی توانسته سطح هوش و درک انسانی را پشت سر بگذارد و هوش فرا بشری پیدا کند. نظرات متفاوتی راجع به این که هوش منصوعی سوپر می تواند چه کارهایی انجام هد و آیا به جامعه بشری ضربه می زند یا خیر وجود دارد. 

 

هوش مصنوعی محدود، عمومی و سوپر چه تفاوتی دارند؟

امروزه هوش مصنوعی محدود یا ضعیف در اختیار ما قرار دارد. در آینده به هوش مصنوعی عمومی دست پیدا می کنیم و سوپر هوش مصنوعی از تکامل هوش مصنوعی بوجود می آید. منظور از هوش مصنوعی محدود این است که این سیستم میزان مشخصی از هوش را در یک زمینه استفاده کند. این هوش مصنوعی به اندازه یک کامپیوتر عمل می کند، اما در برخی موارد عملکرد بهتری نسبت به انسان ها دارد.

هوش مصنوعی عمومی معنای پیچیده تری دارد. درواقع به این سیستم می توان مانند یک انسا وظیفه داد. بهترین سخه این هوش مصنوعی این است که بتواند درک کاملی از محیط داشته باشد و بتواند اطلاعات را چندین برابر انسان ها پردازش نماید. هوش مصنوعی عمومی از جنبه های دانش، توانایی شناخت و سرعت پردازش بهتر از انسان ها عمل می کند. 

زمانی که هوش مصنوعی بتواند به قدرت های فرا بشری دسترسی پیدا کند، هوش مصنوعی سوپر بوجود می آید. ساخت این هوش مصنوعی می تواند به دست انسان یا سیستم های هوشمند تکامل یافته باشد. 

 

درآمد زایی از هوش مصنوعی

هوش مصنوعی فرصت‌های خوبی برای کسب درآمد به وجود آورد. گرچه خیلی از افراد می‌ترسند که با ورود هوش مصنوعی جایگاه شغلیشان را از دست بدهند، اما می‌تواند از هوش مصنوعی برای کسب درآمد بیشتر استفاده کند برای درآمدزایی از هوش مصنوعی دو راه وجود دارد :

• اول کسب درامد با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی 
•  دوم کسب درآمد با ساخت ابزارهای هوش مصنوعی و شرکت در پروژه‌های آن

 در روش اول که ساده‌تر هم است شما می‌توانید با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی، فعالیت‌های خودتان را انجام دهید.برای مثال می‌توانید کارهایی مثل تولید محتوای متنی،تصویری، ویدیویی و طراحی لوگو را با استفاده از هوش مصنوعی در زمان کمتر انجام دهید.

در روش دوم شما باید دانش هوش مصنوعی مثل ماشین یادگیری، دیپ لرنینگ، برنامه نویسی و … را یاد بگیرید و در پروژه‌های ساخت هوش مصنوعی شرکت کنید‌. اگر چه این مسیر، مسیر آسانی نیست. اما اگر به تکنولوژی و هوش مصنوعی علاقمند باشید، می‌توانید در این مسیر موفق شوید.

 

هوش مصنوعی جایگزین مشاغل می‌شود؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم؛ هوش مصنوعی هنوز آنقدر پیشرفت نکرده است که بتواند به کلی جای شغل خاصی را بگیرد، اما اثر خود را روی بعضی از مشاغل گذاشته است‌‌. در واقع پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده مشاغلی که در زمینه‌های حمل و نقل، شغل‌های اجرایی، مشاغل خدماتی هستند، تحت تاثیر هوش مصنوعی قرار بگیرند. از طرف دیگر شغل‌هایی که با عواطف و احساسات انسانی سروکار دارند، کمتر در خطر از بین رفتن با هوش مصنوعی هستند. چرا که هوش مصنوعی، هنوز نتوانسته احساسات و عواطف انسانی را درک کند. در اینجا به صورت خلاصه جواب این سوال را دادیم، اما اگر می‌خواهید در این باره بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنم مطلب هوش مصنوعی چه شغل‌هایی را از بین می‌برد را بخوانید.

با این حال در هر شغلی که هستید باید با یادگیری مهارت‌های جدید و آگاهی از تکنولوژی‌های به روز در شغل خود، پیشرفت کنید تا یک قدم از هوش مصنوعی جلوتر باشید.

 

دلایل اهمیت هوش مصنوعی

در این قسمت به اهمیت هوش مصنوعی در زندگی روزمره انسان ها می پردازیم.

 

• هوشمند شدن محصولات موجود

بسیاری از محولاتی که تا کنون ار آنها استفاده می کردید، توسط هوش مصنوعی ارتقا پیدا کرده اند و امکانات گسترده ای به آنها اضافه شده است. برای مثال سیری یک ویژگی جدید است که به محصولات آیفون اضافه شده است. همچنین تلویزیون ها، یخچال، سیستم های صوتی نیز توسط هوش مصنوعی هوشمند شده اند.

 

• افزایش دقت محصولات

هوش مصنوعی باعث افزایش دقت ابزارها و محصولات شده است. به طوری که از آنها در حساس ترین موارد مانند الگوریتم های گوگل، تجهیزات پزشکی و ... استفاده می شود.

 

• بهره وری از داده ها

دداده ها و اطلاعات نقش می در هوش مصنوعی دارند. هنگامی که شما اطلاعات کافی در اختیار هوش مصنوعی بگذارید، می توانید شاهد تجزیه و تحلیل های حرفه ای از هوش مصنوعی باشید.

 

 

 

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم شما را با هوش مصنوعی، کاربردهای آن و معروف‌ترین سرویس‌های هوش مصنوعی آشنا کنیم. همانگونه که گفتیم خیلی از مردم از هوش مصنوعی واهمه دارند، چرا که با آن آشنا نیستند. اگر باهوش مصنوعی و کاربردهای آن آشنا شوید و سعی کنید علم و آگاهی خود را بالا ببرید، می‌توانید از هوش مصنوعی استفاده زیادی در زندگی و  کسب و کار خود بکنید و تهدیدهای هوش مصنوعی را به فرصت تبدیل کنید.